Handreiking Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging: vraag 2

Waar kan ik nog meer op zoek gaan naar informatie over het oorlogsverleden van mijn familielid?

Archieven bij het Nationaal Archief in Den Haag

Het is niet mogelijk om het oorlogsverleden van uw familielid tot in detail te reconstrueren (zie vraag 1). Toch kunt u met de dossiers in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) al wat informatie vinden. Met behulp van andere archieven kunt u mogelijk nog meer te weten komen. Het Nationaal Archief (NA) heeft een zoekhulp waarmee u kunt zoeken naar oorlogsarchieven die daar bewaard worden en voor u misschien interessant zijn.

We lichten hier kort twee belangrijke oorlogsarchieven uit:

• Stichting Toezicht Politieke Delinquenten (STPD)
  De STPD hielp mensen die veroordeeld waren voor collaboratie weer terug te keren in de maatschappij. Ook controleerde deze organisatie of mensen zich aan de voorwaarden hielden die werden opgelegd bij vrijlating of andere beslissingen.
• Nederlands Beheersinstituut (NBI)
  Het NBI beheerde het vermogen van mensen die tijdens de oorlog verdwenen waren, zoals (vermeende) collaborateurs, maar ook gedeporteerde Joden.

Archieven op andere plaatsen

Er zijn veel oorlogsarchieven die niet in het NA zijn opgeslagen, maar die toch belangrijk voor u kunnen zijn. Het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies in Amsterdam heeft misschien archiefstukken die voor u van waarde kunnen zijn. Op de website van Delpher kunt u historische kranten, boeken en tijdschriften doorzoeken.

Ook zijn er internationale oorlogsarchieven die nuttig kunnen zijn. De belangrijkste hiervan zijn:

• Bundesarchiv: het Nationale Archief van Duitsland.
• Arolsen Archives: een internationaal archief- en documentatiecentrum over mensen die slachtoffer waren van vervolging door Nazi-Duitsland. Dit archief bevat ook informatie over Nederlanders die na de oorlog zijn teruggebracht naar Nederland, inclusief SS-soldaten.

Daarnaast kunnen lokale en regionale archieven voor u belangrijk zijn. Hier vindt u een overzicht van de Regionaal Historische Centra in Nederland. Wat betreft lokale en regionale archieven is er één groep archieven die extra aandacht verdient: de archieven van lokale opsporingsdiensten. Sommige documenten uit de opsporingsfase zijn niet naar het ministerie van Justitie of het Nationaal Archief gestuurd, maar zijn bewaard in de archieven van deze opsporingsdiensten bij lokale of regionale archiefinstellingen. Het kan de moeite waard zijn om ook daar te zoeken.

Terug naar de overige vragen in deze handreiking.