Op 10 november is Koning Willem-Alexander aanwezig bij de start van Ode aan de Synode, waarbij stil wordt gestaan bij het feit dat de Synode van Dordrecht 400 jaar geleden plaatsvond. Gedurende een half jaar vinden rond dit thema diverse activiteiten plaats in de oudste stad van Holland. Na de opening in de Augustijnenkerk zet de Koning op het plein van het Hof van Nederland symbolisch een robotarm in werking die gedurende negen maanden de Statenbijbel kalligrafeert. Aansluitend bezoekt de koning het Dordrechts Museum. Daar opent hij de tentoonstelling Werk, bid & bewonder – Een nieuwe kijk op kunst en calvinisme – door een bijzondere bijbel neer te leggen bij de koninklijke bijbels die onderdeel zijn van de expositie. Werk, bid & bewonder laat de relatie tussen calvinisme en kunst in een brede context zien. Naast schilderkunst van o.a. Bol, Rembrandt, Van Gogh en Mondriaan, komen ook literatuur, muziek en kerkarchitectuur aan bod. Deze tentoonstelling is met vele andere initiatieven onderdeel van het programma Ode aan de Synode.
De Bijbel is het meest verkochte boek ter wereld. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het eerste Nederlandstalige boek dat in 1477 gedrukt werd een Bijbel was. Tijdens de Synode van Dordrecht wordt opdracht gegeven voor de eerste officiële Nederlandse vertaling van de Bijbel. Deze vertaling uit de directe grondtekst verschijnt voor het eerst in 1637. Gefinancierd en geautoriseerd door de Staten-Generaal krijgt het de naam: Statenvertaling. Ook in Dordrecht werd de Statenvertaling gedrukt, door de beroemde familie Keur. Voor het eerst krijgt dit familiebedrijf nu een tentoonstelling.
De nieuwe Statenbijbel bereikt een groot publiek. Afhankelijk van de portemonnee van de koper is er van alles mogelijk: van een eenvoudige, kleine uitgave tot een rijk geïllustreerde en gepersonaliseerde uitgave van groot formaat. In Dordrecht wordt de familie Keur de belangrijkste drukker en uitgever van Statenbijbels. Hun eerste druk verschijnt in 1666, waarna er nog vele volgen. Al snel staat de Keurbijbel bekend om de hoge kwaliteit en de weinige drukfouten. Keurbijbels worden op maat gemaakt voor de koper, die zelf de kaft, het formaat en de illustraties en kaarten mag kiezen. De trend Bijbels te maken naar de wensen van de koper zien we tegenwoordig nog steeds: van doelgroep gerichte thema Bijbels tot ‘printing on demand’. In deze tentoonstelling staat de kunst en kwaliteit van deze bijzondere Statenbijbels centraal en komen de familie Keur en hun prachtige Keurbijbels opnieuw samen in Dordrecht.
De drukkersfamilie verdient veel geld en aanzien met de Keurbijbels. Door ‘op stand’ te trouwen, versterken ze hun maatschappelijke status en markpositie. Generaties lang drukken de Keurs’ Bijbels. Het begint met de broers Hendrik en Jacob. Hun vader was bierdrager, van hun stiefvader Jacob Braat nemen ze de drukkerij over. Jacob trouwt met Elisabeth van Duijvelant, een vrouw uit een adellijk geslacht. Jacobs zoon Pieter trouwt met Cornelia de Groot, de dochter van de Amsterdamse drukker de Groot. Hierdoor vergroten ze hun positie in de markt. Pieters’ zonen? Die heten Jacob en Hendrik!
De Bijbel is van en voor iedereen. Daarover zijn alle deelnemers aan de Synode van Dordrecht (1618/19) het eens. De bestaande Nederlandse Bijbels zijn echter niet betrouwbaar genoeg. Daarom wordt besloten een eerste officiële Nederlandse Bijbelvertaling te maken, direct vanuit het Hebreeuws, Grieks en Aramees. De Staten-Generaal financieren het project. Vandaar de naam: Statenvertaling.
Dankzij de boekdrukkunst verspreidt de Statenvertaling zich razendsnel. Eeuwenlang blijft die de belangrijkste Bijbelversie in ons land en kerkgenootschappen gebruiken haar nog steeds.
Voor wie denkt dat de Bijbelmarkt tegenwoordig op een laag pitje staat, heeft het mis. Het aanbod is groot en de variëteit aan themabijbels lijkt oneindig. Bijbels zijn er – ook nu nog – te ku(n)st en te keur.
Klik hier voor meer informatie.