Promotie: 50 jaar onderzoek en verzamelen in het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis

10 woe
Datum
10 april 2019
Vanaf
15:45
tot
00:00
Adres

Vrije Universiteit

Het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG), dat in zijn eerste jaren bevolkt werd door een mix van geëngageerde wetenschappers en erudiete amateurs, werd vele jaren lang volledig beheerst door de praktische problemen die de redding van archieven en bibliotheken vanaf 1935 met zich mee brachten. Lang bleven bepaalde minder professionele karaktertrekken een rol spelen, mede omdat het Instituut lang buiten de Nederlandse academische infrastructuur kon opereren.. Het IISG was tot in de jaren zestig een zelfstandige institutie waar eisen aan management en personeel in eigen hand gehouden konden worden. Stapsgewijs veranderde dat laatste, met als twee belangrijkste gebeurtenissen de aansluiting bij de UvA in 1963 en bij de KNAW in 1979. Dit blijkt uit het proefschrift van Huub Sanders.

Versnelde professionalisering
Het IISG is een van de meest vooraanstaande onderzoeksinstituten ter wereld op het terrein van de sociale geschiedenis, zowel in het wetenschappelijk onderzoek als in het verzamelen en beheren van een unieke internationale collectie archieven. Huub Sanders: “Met name de aansluiting bij de KNAW in 1979 was beslissend voor een versnelde professionalisering binnen alle geledingen in de organisatie. Hier tegenover stond een zeker verlies van zelfstandigheid. Was het IISG een gevestigde professionele instelling van verzamelen en onderzoek geworden, de identificatie met de brede idealen van de internationale arbeidersbeweging kenmerkte de centrale motivatie. Het ‘virus der betrokkenheid’ bleef over de hele periode zijn werkzaamheid behouden.”

1935 – 1989
Sanders onderzocht voor zijn de promotieonderzoek de geschiedenis van het Instituut van 1935 tot 1989. Centraal staat de ontwikkeling van het Instituut in de richting van een steeds sterkere professionalisering. Het is het verhaal van betrokken historici en activisten, die het erfgoed van en uit de arbeidersbeweging en andere emancipatiebewegingen wilden veiligstellen en voor onderzoek beschikbaar maken. Sanders: “Er zijn bijvoorbeeld spectaculaire reddingsacties geweest van archieven en bibliotheken die bedreigd waren door de opkomst van Hitler. De ineenstorting van het IISG tijdens de bezetting komt aan bod en de wonderbaarlijke terugkeer van de meeste collecties na de oorlog.” Tijdens de wederopbouw volgde een zoektocht naar een plaats in de academische infrastructuur. Intern raakte het Instituut ontregeld tijdens de roerige jaren zestig en zeventig. In de jaren tachtig vond het IISG de weg naar verdere professionalisering zonder zijn oorspronkelijke bestaansrecht en drijfveren uit het oog te verliezen.

Meer informatie over het proefschrift in DARE

© KNHG 2024 Website: Code Clear