Het bestuur van het KNHG is van plan om per 1 januari 2025 zijn lidmaatschap van de wereldvereniging van historici, CISH/ICHS, op te zeggen. Het bestuur legt in onderstaand bericht uit waarom het KNHG dat van plan is.
Het is een moeilijke beslissing die niet luchthartig is genomen. Het KNHG is lang lid geweest (vanaf 1928) en heeft nog in 2010 het CISH-wereldcongres van historici in Amsterdam georganiseerd. Sinds een aantal jaren meent het bestuur echter dat CISH/ICHS zich te weinig vernieuwt en te veel vast zit in oude gewoontes om te kunnen inspelen op vernieuwingen in het vak en veranderingen in de wereld. De wereldvereniging van historici geeft weinig blijk rekening te willen houden met de veranderde eisen die aan historici wereldwijd gesteld worden of na te denken over bijvoorbeeld klimaatverandering en geopolitieke crises.
Een vereniging die vrijwel alleen eens in de vijf jaar een congres organiseert volgens beproefde methode is niet meer voldoende in onze ogen. Het besluit om de algemene ledenvergadering komende oktober in Tokio in persoon te organiseren en geen gelegenheid tot digitale aanwezigheid te bieden, getuigt niet van aansluiting bij de tijdgeest. We missen ook expliciete betrokkenheid en leiderschap van het CISH/ICHS, zoals bij Artificial Intelligence en Open Science/Open Access, die cruciaal zijn voor de toekomst van ons vakgebied en het beroep van historicus. Als internationale organisatie zou CISH/ICHS zijn leden moeten informeren over deze ontwikkelingen, de uitdagingen, risico’s en voordelen ervan. Dat dat niet gebeurt, is wat het KNHG betreft een teken aan de wand.
In gevallen dat CISH/ICHS zich uitsprak, was dat in de regel op verzoek van lidorganisaties, zoals het KNHG. In 2022 bijvoorbeeld hebben wij het bestuur van CISH/ICHS verzocht zich uit te spreken nadat de oorlog in Oekraïne was uitgebroken. De trage en magere reactie van CISH/ICHS na het uitbreken van het conflict in Israël/Gaza in relatie tot het congres in Jerusalem, heeft ook bijgedragen aan onze groeiende onvrede.
Op de algemene ledenvergadering van afgelopen juni heeft het bestuur het voornemen tot opzegging bediscussieerd met de aanwezige leden. Zij deelden de overwegingen en de beslissing van het bestuur, maar adviseerden ook om alle leden door middel van een bericht op de website van het KNHG te informeren. Daar geeft het bestuur met dit bericht gehoor aan. We nodigen u als lid uit om op dit voorgenomen besluit te reageren. Hiertoe kunt u tot 1 oktober aanstaande een bericht sturen aan Antia Wiersma, directeur van het bureau per mail: antia.wiersma@huygens.knaw.nl. Zij zal uw reacties verzamelen en delen met het bestuur. Ondertussen beraadt het KNHG zich op vormen van internationale samenwerking die beter passen in deze tijd.